ભારતમાં લગભગ દરેક ઘરમાં સામાન્યપણે તજ મળી જ રહેશે. સ્વાસ્થ્ય માટે તજ ઘણું ફાયદાકારક છે. રોજ લગભગ 3 ગ્રામ તજ પાઉડરનું સેવન કરવાથી વજન તો ઘટશે જ, સાથે મેટાબોલિઝમને લગતી બીમારીઓ પણ કંટ્રોલમાં રહેશે. ભારતીયો પર કરવામાં આવેલું આ પહેલું રિસર્ચ છે જેને ઈન્ટરનેશનલ જર્નલ લિપિડ્સ ઈન હેલ્થ એન્ડ ડિસિઝમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યુ છે.
તજના ફાયદા ઘણા છે. તજનો ઉપયોગ દેશમાં અવારનવાર મસાલા તરીકે થાય છે, પરંતુ તેના ઔષધીય ગુણધર્મોને કારણે, તેનો ઉપયોગ આયુર્વેદની દવાઓ બનાવવા માટે પણ થાય છે. તજનાં ફાયદા વિશે વાત કરતાં, તજની તાસીર ગરમ છે. તે જ સમયે, પેટની ચરબી, વજન ઘટાડવું અને ડાયાબિટીઝ જેવા ગંભીર રોગોમાં તેનું સેવન કરવું ખૂબ ફાયદાકારક છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારે તજનાં ફાયદાઓ વિશે જાણવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
મોટાભાગે ઘરના વૃદ્ધ લોકોને સાંધામાં દુખાવાની સમસ્યા થાય છે. આવી સ્થિતિમાં આ સમસ્યા દૂર કરવા માટે હળવા પાણીમાં મધ અને તજ પાવડર નાખીને પેસ્ટ બનાવો અને તેને સાંધા પર લગાવો. આ ઉપાયથી તમને થોડા દિવસોમાં આરામ મળશે.
પેટની ચરબી અને જાડાપણાની સમસ્યાથી પરેશાન છો અને તમે ઘણી દવાઓનો ઉપયોગ કર્યા પછી પણ સફળ થઈ શક્યા નથી. તો આ સ્થિતિમાં, તમારે દરરોજ એક ગ્લાસ નવશેકા પાણીમાં એક ચમચી તજ પાવડર ઉમેરીને આ પીણાંનું સેવન કરવું જોઈએ. આ ઉપાયથી તમારા જાડાપણાની સમસ્યા દૂર થશે. શરીરમાં વધતા ઇન્સ્યુલિનના રોગથી પીડાવ છો એટલે કે ડાયાબિટીસ અને કડવી દવાઓના ઉપયોગથી બચવા માંગો છો. તો તમારે દરરોજ એક થી બે ચપટી તજ પાવડરનું સેવન કરવું જોઈએ.
બ્રોન્કાઇટિસ એ શ્વસન સમસ્યા છે. બ્રોન્કાઇટિસ દરમિયાન, ફેફસાંની અંદર વાયુમાર્ગમાં સોજો અને ચેપ હોય છે. આ રોગથી શ્વાસની તકલીફ અને છાતીમાં બળતરા જેવી સમસ્યાઓ થાય છે. આ તકલીફથી બચવા માટે તજનો ઉપયોગ પણ કરી શકાય છે. એક સંશોધન કહે છે કે તે શ્વસન માર્ગના રોગના લક્ષણોને અમુક હદ સુધી ઘટાડી શકે છે.
તજમાંથી કાઢેલું તેલ દાંતના દુખાવા, સડેલા દાંતમાં ખૂબ ઉપયોગી છે, દાંતમાં સડો થયો હોય તો તજના તેલના 2 થી 3 ટીપાં દાંતમાં મૂકવાથી દુખાવો તરત જ મટી જાય છે અને વધારે સડો થતો અટકી જાય છે.
આખો દિવસ થાક લાગે છે, તેમજ જાતીય સબંધ દરમિયાન તમને નબળાઇ લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારે સવારે અને સાંજે દૂધ સાથે બે ગ્રામ તજ પાવડરનું સેવન કરવું જોઈએ. આ શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવશે અને જાતીય શક્તિમાં પણ વધારો કરશે.
શરદી, ઉધરસ અથવા ગળાના દુખાવા માટે પણ તજનું સેવન ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. દરરોજ સવારમાં તજને પીસીને એક ચમચી મધ સાથે મિક્સ કરો અને એક ચપટી ખાઓ. આ ઉપાયથી શરદીમાં રાહત મળે છે આ સિવાય તમે ગરમ અથવા નવશેકા પાણીમાં મધ સાથે તજનું ચૂર્ણ મિક્સ કરીને પણ પી શકો છો.
તજ અને મધ હૃદય માટે પણ ખૂબ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. તેના સેવનથી હૃદયની ધમનીઓમાં કોલેસ્ટરોલના સંચયને રોકે છે. આ માટે ગરમ પાણીમાં દરરોજ મધ અને તજનો પાવડર મિક્સ કરીને પીવો. તમે તજ અને મધના મિશ્રણને રોટલી સાથે પણ ખાઈ શકો છો. આ સિવાય તમે ચામાં પણ તજ નાખી શકો છો.
તજ કેન્સરના કોષોની વૃદ્ધિ ઘટાડે છે અને તેને ફેલાવવાથી રોકે છે. એક અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે તેમાં કીમોપ્રિવન્ટિવ ગુણધર્મો છે. સંશોધન મુજબ, તજમાં હાજર એન્ટીઓક્સિડેન્ટ, એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી, એપોપ્ટોસિસ-ઇન્ડ્યુક્સીંગ પ્રવૃત્તિ, એન્ટી-પ્રોલિફેરેટિવ કેમોપ્રિવન્ટિવ એજન્ટ તરીકે કાર્ય કરે છે. આ કેન્સરના કોષો વધતા અટકાવે છે. આ ઉપરાંત, તજ અન્ય કેન્સરના લક્ષણો ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી શકે છે. બીજા સંશોધનમાંથી જાણવા મળ્યું છે કે તેમાં કેન્સર વિરોધી ગુણધર્મો છે.
પાચનની સમસ્યાઓથી રાહત મેળવવા માટે તજ પ્રાચીન કાળથી વપરાય છે. તેમાં એન્ટિ-માઇક્રોબાયલ ગુણધર્મો છે, જે પાચક તંત્ર અને પેટમાં ચેપ પેદા કરતા બેક્ટેરિયા સામે લડવાનું કામ કરી શકે છે. આ ગુણધર્મો લિસ્ટિરિયા અને એસ્ચેરીચીયા ખોરાકમાં બેક્ટેરિયાને વધતા અટકાવે છે. આ બેક્ટેરિયા ખોરાક દ્વારા પેટ સુધી પહોંચીને સમસ્યાઓ પેદા કરી શકે છે. ઉપરાંત, તજનું તેલ કેન્ડીડા ચેપને રોકી શકે છે.
તજનાં ફાયદામાં ફંગલ ઇન્ફેક્શનને ઘટાડવાનો પણ સમાવેશ થાય છે. ખરેખર, તજ એન્ટી ફંગલ ગુણધર્મો ધરાવે છે, જે શરીરને ફંગલ ઇન્ફેક્શનથી બચાવવામાં અને તેનાથી સંબંધિત લક્ષણો ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. તજ તેલમાં જોવા મળતી એન્ટિ-ફંગલ અસર કેન્ડીડા અલ્બીકન્સ, કેન્ડિડા ઉષ્ણકટિબંધીય અને કેન્ડીડા ક્રુસીસ સામે લડવામાં મદદ કરી શકે છે.