જાતીય રોગો એ સામાન્ય ચેપ છે, જે મોટાભાગના જાતીય-સક્રિય લોકોને તેમના જીવનમાં ઓછામાં ઓછા એક વખત અસર કરે છે. કેટલીકવાર તમે અથવા તમારા સાથીને કોઈ લક્ષણો દેખાયા વગર પણ જાતીય રોગનો ચેપ લાગી શક્યો હોવાની શક્યતા છે.
તમે કેવું અનુભવો છે એનાથી હંમેશા એમ નહિ કહી શકાય કે તમને જાતીય રોગ થયો છે. જો કે, જો તમને કોઈ જાતીય રોગોના લક્ષણો દેખાય છે, જેમ કે તમારા જનનાંગો પર ચાંદાઓ અથવા નાની ગાંઠ, અસામાન્ય સ્રાવ(જનનાંગો માંથી પ્રવાહી), ખંજવાળ અને પેશાબ કરતી વખતે દુખાવો, તો તમારે જાતીય રોગની તાપસ કરાવવી જોઈએ.
જાતીય રોગો સામાન્ય હોવા છતાં, કેટલીકવાર સકારત્મક પરિણામ (એટલે કે તમને જાતીય રોગ થયો છે) લાગણીશીલ અને ડરામણો રહે છે. મોટાભાગના જાતીય રોગોની સારવાર આશરે એક કે બે અઠવાડિયામાં દવાથી થઈ જાય છે.
અન્ય રોગો જેવાકે એચ.આઈ.વી ના વિષાણુઓ છુપાયેલી સ્થિતિમાં રાખવા માટે અને તમારા સાથીને ચેપ ન લાગી શકે એ માટે લાંબા ગાળાની સારવારની જરૂર પડી શકે છે.શારીરિક સંબંધોથી થતી બીમારીઓ ઘણીવાર ભયંકર રૂપ ધારણ કરી લે છે અને બીજા અનેક જીવલેણ રોગોને પેદા કરી શકે છે. શારીરિક સંબંધોથી ફેલાતી કોઈપણ બીમારીને એસડીટી અર્થાત્ સેકસ્યુઅલ ટ્રાંસમિટેડ ડિસીઝ કહેવામાં આવે છે.
જાતીય રોગો તેઓ ફક્ત ગુપ્તાંગો જ નહીં, પરંતુ આખા શરીરને અસર કરે છે, જે ઘણી વાર ગંભીર પરિણામો તરફ દોરી જાય છે. એસટીડીથી ગ્રીવા કેન્સર અને બીજાં અનેક કેન્સર થઈ શકે છે. લિવરની બીમારી, ગર્ભ સાથે સંકળાયેલી સમસ્યાઓ સાથે જ કેટલાંક ઈન્ફેક્શન એચઆઈવી એઈડ્સ સુધ્ધાંને આમંત્રણ આપે છે.
લગભગ ૨૦ જાતનાં સેક્સ્યુઅલ ટ્રાંસમિટેડ ઈન્ફેક્શન હોય છે. એસટીડી બેક્ટેરિયા, પેરાસાઈટિસ અને વાઈરસથી પ્રસરે છે. અહીં અમે આ પ્રકારે ઝડપથી પ્રસરતા જાતીય રોગો વિશે જણાવીએ છીએ. હ્યૂમન પેપિલોમાં વાઈરસ એક વાઈરલ ડિસીઝ છે. આ બીમારી શારીરિક સંબંધ બાંધનારા લગભગ ૮૦ ટકા લોકોને થાય છે. એચપીવીનો ચેપ ૧૦૦ કરતાં પણ વધુ પ્રકારનો હોય છે. આ ચેપ પુરુષો કરતાં મહિલાઓને જલદી લાગે છે. ચેપ લાગતાં ફુલેવર જેવા મસા યોતિ અને ગર્ભાશયની ગ્રીવા, ફૂલો કે ગળાની આસપાસ ઊપસી આવે છે.
આ ચેપથી બચવા માટે બની શકે તો ચેપ લાગ્યો હોય તેવા સાથી સાથે સંબંધ ન બાંધો. જો સંબંધ બાંધો તો પણ લેટેસ્ટ કોન્ડોમનો ઉપયોગ કરો. આ ચેપમાંથી પૂરેપૂરી રીતે છુટકારો તો નહીં મળી શકે.
જનિટલ હસ્પીસ આ પણ એક વાઈરલ ઈન્ફેક્શન છે, જે ચેપવાળા સાથીની સાથે સંબંધ બાંધવાથી થાય છે. આ બે પ્રકારના હોય છે. આ ચેપ પછી યોનિ અને લિંગની પાસે છાલાં કે ઘા થઈ જાય છે, જેવાં દુખાવો થાય છે. આ ચેપ માત્ર સંબંધ બાંધવાથી નહીં પણ સ્પર્શ કરવાથી પણ ફેલાઈ શકે છે. આ સિવાય મહિલાઓમાં આ ચેપ યોનિસ્ત્રાવ જેવી બીમારીઓને પણ જન્મ આપે છે.
આ ચેપથી બચવા માટે અનેક સાથીઓ સાથે સંબંધ ન બાંધો. સંબંધ બાંધતી વખતે કોન્ડોમનો ઉપયોગ કરો. કોન્ડોમના ઉપયોગથી જ તેને રોકી નથી શકાતો. સારું એ રહેશે કે ચેપ દરમિયાન સંબંધ જ ન બાંધવામાં આવે. એક બીજી વાત, જો સગર્ભા મહિલાને ચેપ હોય તો ડિલિવરી વખતે તે એ ચેપ પોતાનાં બાળકોને આપી શકે છે.
સિફલિસ એક બેક્ટેરિયા દ્વારા જન્મતો ચેપ છે. તે હોઠ, મોં, કિડની અને ગુપ્તાંગ પર અસર કરે છે. તે ચેપી સાથી ઉપરાંત સગર્ભા માતા દ્વારા તેના બાળકને પણ થાય છે. પ્રારંભિક લક્ષણોમાં આછાં અને નાનાં છાલાં હોય છે જેમાં પીડા નથી થતી. ક્યારેક ક્યારેક લિંફ નોડ્સ પાસે સોજો પણ થઈ જાય છે, જેમાં કોઈ પ્રકારની ખંજવાળ નથી હોતી. ઘણીવાર લોકો એના તરફ ધ્યાન નથી આપતાં.
આ ચકામાં સ્થાયી નથી હોતાં પણ આવતાંજતાં રહે છે. એટલે ઘણીવાર વર્ષો સુધી તેને ઓળખી શકાતાં નથી. આ ચેપથી એઈડ્સ જેવા રોગ ઉપરાંત અંધત્વ, માનસિક અસ્મતોલન અને હૃદયરોગ પણ થઈ શકે છે. આ ચેપને કારણે ઘણીવાર મૃત્યુ સુધ્ધાં થઈ જાય છે. જો તમે ચેપી અને સગર્ભા હો, તો બાળક પણ ગુમાવી શકો છો.
ઉપાય માટે કોન્ડોમ સાથે સ્વચ્છતાનું પણ પૂરતું ધ્યાન રાખો. ચેપની તપાસ સમયાંતરે કરાવતાં રહો. જો ચેપ પ્રસરી ગયો હોય તો તરત તેનો ઈલાજ કરાવો. ઈન્જેક્શનની મદદથી આના પર ૨૪ કલાકમાં જ નિયંત્રણ મેળવી શકાય છે.
એવી એસટીડી છે જે મનુષ્યમાં અન્ય રીતે પ્રસારિત થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, હિપેટાઇટિસ બી અને એચ.આય.વી રક્ત ચિકિત્સા દ્વારા અને ઇન્જેક્શન દરમિયાન સોયના ઉપયોગ દ્વારા ફેલાય છે.
ક્લેમીડીઆ- એક કપટી રોગ જે જાતીય સંપર્ક દ્વારા સંપૂર્ણપણે ફેલાય છે. રોગના પ્રારંભિક તબક્કે મોટાભાગના દર્દીઓમાં વર્ચ્યુઅલ રીતે કોઈ લક્ષણો હોતા નથી. પુરુષોમાં, ક્લેમિડીઆ લાક્ષણિકતા લક્ષણો દ્વારા પોતાને મેનીફેસ્ટ કરે છે: પેશાબ દરમિયાન પીડા કાપવા અને સ્ખલનની ક્રિયા.
ટ્રાઇકોમોનિઆસિસ- બેક્ટેરિયલ ચેપ. પ્રારંભિક તબક્કે, રોગ પોતાને પ્રગટ કરતો નથી. સેવનનો સમયગાળો લગભગ બે અઠવાડિયા છે. પુરુષોમાં શિશ્નમાંથી લાક્ષણિકતા સ્રાવ, તેમજ મૂત્રમાર્ગમાં બર્નિંગ સનસનાટીભર્યા હોઈ શકે છે. સ્ત્રીઓમાં, ટ્રાઇકોમોનિઆસિસનું વધુ સ્પષ્ટ અભિવ્યક્તિ. એક લાક્ષણિકતા લક્ષણો એ પીળો-લીલો સ્રાવ છે જેમાં સંભોગ કરતી વખતે એક અપ્રિય ગંધ અને કટીંગનો દુખાવો હોય છે.
જો એસટીડી થાય છે, તો બંને ભાગીદારોની સારવાર જરૂરી છે, નહીં તો ફરીથી ચેપ લાગવાનું જોખમ છે.નિવારણની મુખ્ય પદ્ધતિ, વિશ્વાસ સંબંધો, વલણવાળો સંબંધોનો સ્વીકાર અને ગર્ભનિરોધકનો ઉપયોગ છે.